อนนุสฺสุตํ วิราโค, วิรทฺโธ ภาวนา สติ;
อญฺญา ฉนฺทํ ปริญฺญาย, ภาวนา วิภงฺเคน จาติฯ
5. อมตวคฺโค
1. อมตสุตฺตํ
[407] สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘จตูสุ, ภิกฺขเว, สติปฏฺฐาเนสุ สุปฺปติฏฺฐิตจิตฺตา วิหรถฯ มา โว อมตํ ปนสฺสฯ กตเมสุ จตูสุ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ; เวทนาสุ…เป.… จิตฺเต…เป.… ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํฯ อิเมสุ, ภิกฺขเว, จตูสุ สติปฏฺฐาเนสุ สุปฺปติฏฺฐิตจิตฺตา วิหรถฯ มา โว อมตํ ปนสฺสา’’ติฯ ปฐมํฯ
2. สมุทยสุตฺตํ
[408] ‘‘จตุนฺนํ, ภิกฺขเว, สติปฏฺฐานานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ เทเสสฺสามิฯ ตํ สุณาถฯ โก จ, ภิกฺขเว, กายสฺส สมุทโย? อาหารสมุทยา กายสฺส สมุทโย; อาหารนิโรธา กายสฺส อตฺถงฺคโมฯ ผสฺสสมุทยา เวทนานํ สมุทโย; ผสฺสนิโรธา เวทนานํ อตฺถงฺคโมฯ นามรูปสมุทยา จิตฺตสฺส สมุทโย; นามรูปนิโรธา จิตฺตสฺส อตฺถงฺคโมฯ มนสิการสมุทยา ธมฺมานํ สมุทโย; มนสิการนิโรธา ธมฺมานํ อตฺถงฺคโม’’ติฯ ทุติยํฯ